«Å taka torv» om våren var ei svært viktig onn i Halsøy. Det skjedde som oftast i slutten av mai månad. Då var våronna over. Var veret fint, var det no ein eigen sjarm over det, sjølv om det var tungt arbeid og eit skikkeleg… Read More »Torvtaking
Fyrste gongen eg kom til Masfjorden ( Risnes ) var i 1939. Det hadde seg slik at i gymnastida mi på Voss hadde eg vorte kjend med Sofie frå garden Risnes, ( og då det p.g.a. styresmaktene ikkje vart nokon russetur det året ), bad… Read More »Om blomehagen til Aslaug Riisnes – og litt til
Her om dagen høyrde eg i radio ein programpost frå Voss, om storproduksjon av foredla smalahovud. No er dette blitt festmat, og er å finna på dei fleste hotell- og restaurantjulebord. Tankane gjekk attende til den tida det vart slakta rundt om på gardane, for… Read More »Haustslakting og smalahovud
Franskmannen Paul Bureau si vitjing på garden Bergsvik i 1904. (Etter hans eigen rapport «Le Paysan des Fjords de Norvege» Paris 1906.) Omsetjing til norsk ved Johannes Gjerdåker. Første del av rapporten og ei innleiing stod i Fjon frå Fjell til Fjord nr. 4/1994. Overdraginga… Read More »Frå reiseskildringa til Paul Bureau anno 1904
Franskmannen Paul Bureau fekk vinteren 1904 til oppgåve å reisa til «fjordlandskapet i det vestlege Noreg og gjera sosiologiske granskingar». Det var «Det internasjonale selskapet for samfunnsvitenskapen» som gav han oppdrage.t Bureau reiste til Noreg våren 1904, og granskingsferda hans her i landet varde 45… Read More »Sosiologen Paul Bureau i Bergsvik i 1906
Der, nedanfor oss låg Nordkvingesetrane – raudfarga stølshus med kvite lister. Ja, dei passa så godt til kvarandre at ein følte at ein ikkje kunne ta bort ei einaste stølsbu utan at det gjekk ut over heilskapen. Me hadde no ikkje tenkt oss på stølsbesøk,… Read More »Gamle setrar i ny bruk
Bjarnhild Birkeland fødd 27.06.1912, vart gift med Johannes Birkeland i 1934 og dei fekk 7 born. Vinteren kunde vera både lang og hard mange gonger her oppe i Dalane, med kulde og mykje snø. Og det var ikkje korkje bilar eller brøyting. Den tida var… Read More »Bjarnhild Birkeland ser attende
Ei lita bygd utan veg Frå dei eldste tider har det budd folk på Matre. Det viktigaste forhistoriske minne me har om busetnad i Masfjorden er Matrehola eller Storsetehilleren i Matredalen. Ved ei vitskapleg undersøking der i 1914 gjorde ein funn frå det ein kallar… Read More »Matre i gamal og ny tid
Orda i overskrifta er nok borte frå vokabulare» vårt i dag. Men slær me opp i Gards- og slektssoga, Bind I av Masfjordboka, finn me dei under dei fleste gardsbruk. På fleire gardar som er nedlagde og fråflytte for lenge sidan, finn ein at der… Read More »Husmenn, plassmenn og inderstar
Sæterdrifta er av gamal dato i landet vårt. Ved siste århundreskifte var det kring 144000 sætrar (stølar) i Noreg. Truleg var dettte talet endå høgare noko tidlegare. Men frå denne tida tok det så smått til å minka med sæterdrifta dei fleste stader, og dette… Read More »Den siste viking i Kalvedalen